بررسی ویژگی‌ها و زیبایی‌شناسی منبر مشکول، شاهکار هنر‌های چوبی جهان اسلام

نویسندگان

  • مصطفی ملکی گلندوز کارشناس‌ارشد صنایع چوب، گروه علوم صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و مدرس هنرهای سنتی چوبی، شهر کرج، استان البرز.
  • میرروح‌الله محمدی کارشناس‌ارشد باستان‌شناسی، ادارۀ کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اردبیل و مدرس دانشگاه محقق اردبیلی، شهر اردبیل، استان اردبیل.
چکیده مقاله:

منابر چوبی از مهم‌ترین آثار دوران اسلامی در ایران‌‌اند که خلاقیت‌ها، نوآوری‌ها و زیبایی‌‌های هنر کار با چوب را به نمایش می‌گذارند. هنرمندان ایرانی با دستیابی به ویژگی‌ها و خواص متفاوت گونه‌‌های مختلف به بهترین نحو ممکن از چوب در خلق آثار گوناگون بهره جستند. تلفیق توانایی آن‌ها با خلاقیت‌های بصری نظیر تعادل، تناسب، توازن وتقارن، منجر به خلق برخی شاهکار‌‌های هنری شده که یکی از آن‌ها منبر مشکول‌ است. قطعات این منبر از مرغوب‌ ترین چوب‌ها به‌صورت اتصال «فاق و زبانه» بدون چسب و میخ ساخته شده است. در چارچوب اصلی گره‌ چینی، شباک‌ کاری و در پایه ‌‌های منبر با خط کوفی ساده، تزیینی و مشجری نوشته‌ هایی از آیات قرآنی و اطلاعاتی دربارۀ رابطه با نام سازنده، کاتب، حامی، تاریخ ساخت و قطعه شعری فارسی با خط کوفی کنده‌کاری شده است. این پژوهش می‌کوشد با جمع‌آوری اطلاعات به‌روش کتابخانه‌ای و مشاهدۀ مستقیم به بیان خصوصیات و ارزش‌های این اثر بپردازد. چنان‌که این تحقیق نتیجه می‌گیرد، منبر کشکول از ویژگی‌های فنی و زیبایی‌ شناسی ارزشمندی بر خوردار‌ است که‌ می‌تواند الگویی مناسب برای هنرمندان و پژوهشگران به هنر‌های چوبی در دورۀ معاصر باشد. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی ویژگی ها و زیبایی شناسی منبر مشکول، شاهکار هنر های چوبی جهان اسلام

منابر چوبی از مهم ترین آثار دوران اسلامی در ایران اند که خلاقیت ها، نوآوری ها و زیبایی های هنر کار با چوب را به نمایش می گذارند. هنرمندان ایرانی با دستیابی به ویژگی ها و خواص متفاوت گونه های مختلف به بهترین نحو ممکن از چوب در خلق آثار گوناگون بهره جستند. تلفیق توانایی آن ها با خلاقیت های بصری نظیر تعادل، تناسب، توازن وتقارن، منجر به خلق برخی شاهکار های هنری شده که یکی از آن ها منبر مشکول است. ق...

متن کامل

بررسی تطبیقی دو منبر دوره سلجوقی و ایلخانی (مشکول و نایین)

یکی از عناصر ارزشمندی که از صدر اسلام در مساجد کاربرد داشته و نیز از ضروریات مساجد محسوب می شده، منبر بودهاست. روشن است که این دست ساخته به نحوی در ترویج و گسترش دین نیز مؤثر واقع شده است. بخش عمده ای از تحقیقاتانجام شده در باب منبرها، پیرامون تاریخ ساخت آن بوده و کمتر مباحثی به ویژگی های زیبای یشناختی و نقوش به کار رفته درآن پرداخته اند. منبر مشکول مربوط به دوره سلجوقی و منبر مسجد جامع نایین ا...

متن کامل

منبر چوبی مسجد پاچنارِ وشنوۀ قم

 روستای وشنوه veshnaveh از جملۀ روستاهای تاریخی و کوهستانیِ بخشِ کهک قم است که در 64 کیلومتری جنوب این شهر قرار دارد. در این روستا علاوه بر آثار و محوطه هایی متعلق به دورۀ پارت و ساسانی، بناها و امامزاده هایی از اواسط و اواخر دوران اسلامی وجود دارد. از جمله این بناها مسجد پاچنار وشنوه با منبری چوبی بازمانده از عصر صفوی است. بخش عمده ای از منبر مذکور به دلیل گذشت زمان و نگهداری نامناسب از بین رفته...

متن کامل

منبر چوبی مسجد پاچنارِ وشنوۀ قم

 روستای وشنوه veshnaveh از جملۀ روستاهای تاریخی و کوهستانیِ بخشِ کهک قم است که در 64 کیلومتری جنوب این شهر قرار دارد. در این روستا علاوه بر آثار و محوطه هایی متعلق به دورۀ پارت و ساسانی، بناها و امامزاده هایی از اواسط و اواخر دوران اسلامی وجود دارد. از جمله این بناها مسجد پاچنار وشنوه با منبری چوبی بازمانده از عصر صفوی است. بخش عمده ای از منبر مذکور به دلیل گذشت زمان و نگهداری نامناسب از بین رفته...

متن کامل

وحدت جهان اسلام چشم انداز آینده جهان اسلام (قسمت پنجم)

دستیابى به نقاط کانونى مطلوب در همگرایى میان کشورهاى اسلامى ضرورت ترسیم چشم انداز مطلوب براى چنین همگرایى را اجتناب ناپذیر مىسازد. چشم انداز، آینده واقعى، معتبر و جذاب براى کشورهاست.وحدت فرآیندى بین رشته اى با ماهیت تعاملى است که ضرورت توجه به لایه هاى اقتصادى، فنى، اجتماعی، سیاسى،امنیتى، ژئوپلیتیک و فرهنگى و نیز نقش آفرینان دولتى و غیردولتى مختلف را ایجاب مىکند. یکى از ویژگی هاى بارز وحد...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 23

صفحات  5- 16

تاریخ انتشار 2012-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023